Pardus Nedir?
Pardus, TÜBİTAK-UEKAE bünyesinde yürütülen bir işletim sistemi geliştirme projesidir. Pardus açık kaynak kodlu ve GPL (GNU Genel Kamu Lisansı) ile dağıtılan bir özgür yazılımdır.
Özgür yazılımlar kullanıcılarına diledikleri gibi çalıştırma, çoğaltma, inceleme ve değiştirme, ve yeniden dağıtma özgürlüklerini koşulsuz olarak verirler. Bu özgürlükler sayesinde kapalı kodlu ve sahipli yazılımlara göre daha fazla güvenlik, esneklik ve tasarruf sağlarlar.
1. Pardus 2008.2'ye Hoşgeldiniz!
Pardus geliştiricileri, çevirmenleri, belge yazarları ve sanatçılarının desteği ile hazırlanan Pardus 2008.2'ye hoşgeldiniz. 2008 serisinin bu ikinci ara sürümü özgür yazılım dünyasının en yeni teknolojilerini sunmaktadır.
Pardus 2008.2 hakkında daha fazla bilgiye www.pardus.org.tr ve http://www.ozgurlukicin.com sayfalarından ulaşabilirsiniz.
1.1 İstek ve önerileriniz
Pardus 2008.2'ye ilişkin istek ve önerilerinizi ya da hata bildirimlerinizi http://hata.pardus.org.tr adresinde bulunan hata bildirim sistemine iletebilirsiniz. Göndereceğiniz hata bildirimleri ve öneriler Pardus geliştiricileri tarafından incelenecek ve çözümler güncellemeyle kullanıcılara sunulacaktır. Şimdiden destek olan tüm Pardus kullanıcılarına teşekkür ederiz.
2. Temel özellikler
Bir önceki ara sürüm olan Pardus 2008.1'den bugüne geçen sürede (sadece Kurulan CD içerisindeki 648 pakette) yaklaşık 120 hata düzeltmesi, 60'ın üzerinde güvenlik güncellemesi kullanıcılara ulaştı. Yine aynı sürede CD'ye yeni özellik ve destekler ekleyen 23 yeni paket dahil oldu, CD içindeki toplam 648 paketin 181'i güncellendi.
2.1. Pardus Teknolojilerindeki Yenilikler
Pardus 2008.2, Pardus'un temel teknolojileri olan PiSi ve COMAR'da birçok yeni özelliği desteklerken, daha sorunsuz bir kurulum için YALI'nın güncellenmiş sürümünü kullanıyor. Pardus açılış sisteminde yapılan iyileştirmelerle Pardus kullanan sistemlerin açılışı hızlanırken, uzak dosya sistemleri altyapısı için de bir çok iyileştirme Pardus 2008.2 ile birlikte gelen yenilikler arasında göze çarpıyor.
Ağ Yöneticisi - 2008.2 ile birlikte yeni sürüme yükseltilen Ağ Yöneticisi ve ağ yapılandırma altyapısı de bir seri yenilik ve hata düzeltmesi içeriyor. Bu iyileştirmelerin ilk anda göze çarpanları ise şöyle :
- Kullanıcı ve bağlantı tabanlı DNS ayarları iyileştirmeleri,
- DHCP ve zaman aşımı iyileştirmeleri,
- ASCII olmayan ESSID iyileştirmeleri,
- Bağlantı başlatma ve durdurma sırasında betik çalıştırma desteği.
Görüntü Yöneticisi - Pardus 2008.2, yeni nesil Nvidia, ATI ve Intel ekran kartlarını desteklemek için gerekli sürücüleri içeriyor. Pardus Görüntü Yöneticisi ve otomatik tanıma altyapısı zorg, bu yeni sürücüleri kullanacak şekilde güncellendi.
Paket Yöneticisi - Paket Yöneticisi de bir çok iyileştirme ve güncelleme içeriyor :
- Paket arama iyileştirmeleri,
- Hatalı indirilen paketlerin tekrar indirilmesi için destek,
- Çeviri ve arayüz güncellemeleri,
- Delta paket ve ters bağımlılık güncelleme desteği - bu özelliklerin 2008.2 sonrasında kullanıma girmesi planlanıyor.
2.2. KDE 3 ve KDE 4 Masaüstü Ortamları
KDE 3 - Pardus 2008.2'nin öntanımlı masaüstü ortamı olan KDE 3, Pardus için özelleştirilmiş ve güncellenmiş özellikleriyle Pardus 2008.2'de yerini alıyor. KDE 3'ün son kararlı sürümü olan 3.5.10 sürümünü taban alan Pardus KDE 3 masaüstü ortamı, Pardus'a özel bir çok araç, özellik, hata düzeltmesi ve çeviri güncellemesi de içeriyor. Pardus 2008.2 Kurulan CD ve Pardus 2008.2 KDE 3 tabanlı Çalışan CD, KDE 3 masaüstü ortamını kullanıyor.
KDE 4 - KDE ailesinin yeni ürünü KDE 4, uzun zamandır bir çok Pardus kullanıcısı tarafından da tercih ediliyor. Pardus 2008.2, KDE 4 Masaüstü ortamının en yeni sürümü olan KDE 4.2'yi de içeriyor. KDE 4 masaüstü ortamını merak eden Pardus kullanıcıları, Pardus 2008.2 KDE 4 tabanlı Çalışan CD ile Pardus üzerinde bu yeni masaüstü ortamını deneyebilirler. Pardus 2008.2 KDE 4 tabanlı Çalışan CD, KDE 4.2 ile birlikte popüler KDE uygulamalarının KDE4 uyumlu sürümlerini de içeriyor. Pardus 2008.2'nin yayınlanması ile birlikte tüm bu uygulamalar ve KDE 4.2 paketleri Pardus kararlı depolarında da yerini alacak.
2.3. İki Ayrı Kurulan CD
Pardus 2008.2, kurulum ve masaüstü kullanımında 11 ayrı dile doğrudan destek veriyor. Tüm bu dillerin desteğinin eksiksiz olması için Kurulan CD iki ayrı sürüm olarak yayınlandı: Pardus 2008.2 Kurulan CD, sadece Türkçe ve İngilizce dilleri ile kurulum ve bu dillere ait yerelleştirme paketlerini içerirken, Pardus 2008.2 Uluslararası Kurulan CD ise Pardus tarafından desteklenen 11 ayrı dilde kurulum ve kullanım özelliğine sahip. Her zamanki gibi diğer 60 dil için kurulum sonrasında gerekli yerelleştirme paketlerini kurmak yeterli oluyor.
2.4. Güncellenen Bileşenler
Pardus 2008.2 sürümü, Pardus teknolojileri ve KDE masaüstü ortamındaki yeniliklerin yanında birçok güncellemeyi de içeriyor :
Pardus 2008.2, 2.6.25 serisinin son kararlı sürümü olan 2.6.25.20 tabanlı özelleştirilmiş Pardus Çekirdeği ile çok daha fazla donanım desteği, kararlı ve güvenilir bir sistem sunuyor. Çekirdek güncellemesi ve yeni sürücüler ile Pardus kullanıcılarını bekleyen yenilikler genel olarak şöyle :
- RTL818x, Marvell Yukon 88E8040T ve Ralink rt2x00 yongaseti kullanan ağ aygıtları için gelişmiş destek ve hata düzeltmeleri,
- bt8xx yongasetli TV kartları için gelişmiş uzaktan kumanda desteği,
- Syntek DC-1125 yongasetli web kameraları için iyileştirme ve hata düzeltmeleri,
- iyileştirilmiş Asus eeePC, Apple Macbook Pro ve Gigabyte M9xx desteği,
- Broadcom BCM4311, BCM4312, BCM4321ve BCM4322 yongasetli kablosuz ağ aygıtları desteği,
- Intel WiFi Link 5000 serisi kablosuz ağ aygıtları desteği,
- rtl8187SE yongasetli kablosuz ağ aygıtları desteği,
- RICOH Bay1Controller tipi RICOH SD kart okuyucuları desteği,
- Birçok yeni donanım desteği ve hata düzeltmesi içeren ALSA 1.0.18a_20081203 ses sürücüleri ve kitaplıkları,
- Farklı çözünürlükte açılan sistemler için açılış görselleri desteği,
- virtio ve xen modülleri ile açılış desteği.
Mozilla Firefox 3.0.5 - Firefox'un en son kararlı sürümü olan 3.0.5, bir çok hata düzeltmesi, performans iyileştirmesi ve Pardus özelleştirmesi içeriyor.
OpenOffice.org 2.4.1.10 - OpenOffice.org 2 serisinin bu son kararlı sürümü, Pardus'a özel iyileştirmeleri de içeriyor.
Mplayer 20090101 - Pardus'un yetenekli çoklu ortam oynatıcısı Mplayer, yeni özellikleriyle çok daha kullanışlı.
Pardus 2008.2 ile birlikte vim, Gimp, Frozen Bubble gibi popüler uygulamaların ve xorg, dbus, policykit gibi Pardus'un temel yazılımlarının son ve kararlı sürümleri, Pardus depolarındaki yüzlerce yazılım güncellemesi de kullanıcıların kullanımına sunuluyor. Masaüstü kullanıcılarının yoğun kullandığı KDE Kişisel Bilgi Yöneticisi (PIM) de güncellenen bileşenler arasında.
Pardus 2008.2, tüm bu değişiklikler ile gelişirken her zamanki temel özelliklerini de ihmal etmiyor : tüm masaüstünde Türkçe yazım denetimi, internet araçları, ofis yazılımları, çokluortam (resim, müzik, video vb) oynatıcıları ve sayısız yazılım ile kullanıcılarının tüm gereksinimlerini karşılayacak tek bir CD olarak geliyor...
3. Kurulum gereksinimleri
Pardus 2008.2'yi ortalama bir donanımda çalıştırabilirsiniz. Yüksek performans için en az 512 MB RAM (bellek) ve 1400 MHz işlemci öneriyoruz. Pardus 2008 için asgari ve tavsiye edilen donanım gereksinimleri aşağıdadır:
384 MB bellek (512 MB ve üzeri tavsiye edilir)
1 GHz Intel ya da AMD işlemci (1.4 GHz ve üstü tavsiye edilir)
En az 4 GB boş disk alanı (10 GB tavsiye edilir)
Not : KDE 4 tabanlı Çalışan CD, KDE 4 Masaüstü Ortamının görece yüksek sistem gerekleri nedeniyle en az 1 GB bellek ile verimli olarak kullanılabilmektedir.
Pardus, TÜBİTAK-UEKAE bünyesinde yürütülen bir işletim sistemi geliştirme projesidir. Pardus açık kaynak kodlu ve GPL (GNU Genel Kamu Lisansı) ile dağıtılan bir özgür yazılımdır.
Özgür yazılımlar kullanıcılarına diledikleri gibi çalıştırma, çoğaltma, inceleme ve değiştirme, ve yeniden dağıtma özgürlüklerini koşulsuz olarak verirler. Bu özgürlükler sayesinde kapalı kodlu ve sahipli yazılımlara göre daha fazla güvenlik, esneklik ve tasarruf sağlarlar.
1. Pardus 2008.2'ye Hoşgeldiniz!
Pardus geliştiricileri, çevirmenleri, belge yazarları ve sanatçılarının desteği ile hazırlanan Pardus 2008.2'ye hoşgeldiniz. 2008 serisinin bu ikinci ara sürümü özgür yazılım dünyasının en yeni teknolojilerini sunmaktadır.
Pardus 2008.2 hakkında daha fazla bilgiye www.pardus.org.tr ve http://www.ozgurlukicin.com sayfalarından ulaşabilirsiniz.
1.1 İstek ve önerileriniz
Pardus 2008.2'ye ilişkin istek ve önerilerinizi ya da hata bildirimlerinizi http://hata.pardus.org.tr adresinde bulunan hata bildirim sistemine iletebilirsiniz. Göndereceğiniz hata bildirimleri ve öneriler Pardus geliştiricileri tarafından incelenecek ve çözümler güncellemeyle kullanıcılara sunulacaktır. Şimdiden destek olan tüm Pardus kullanıcılarına teşekkür ederiz.
2. Temel özellikler
Bir önceki ara sürüm olan Pardus 2008.1'den bugüne geçen sürede (sadece Kurulan CD içerisindeki 648 pakette) yaklaşık 120 hata düzeltmesi, 60'ın üzerinde güvenlik güncellemesi kullanıcılara ulaştı. Yine aynı sürede CD'ye yeni özellik ve destekler ekleyen 23 yeni paket dahil oldu, CD içindeki toplam 648 paketin 181'i güncellendi.
2.1. Pardus Teknolojilerindeki Yenilikler
Pardus 2008.2, Pardus'un temel teknolojileri olan PiSi ve COMAR'da birçok yeni özelliği desteklerken, daha sorunsuz bir kurulum için YALI'nın güncellenmiş sürümünü kullanıyor. Pardus açılış sisteminde yapılan iyileştirmelerle Pardus kullanan sistemlerin açılışı hızlanırken, uzak dosya sistemleri altyapısı için de bir çok iyileştirme Pardus 2008.2 ile birlikte gelen yenilikler arasında göze çarpıyor.
Ağ Yöneticisi - 2008.2 ile birlikte yeni sürüme yükseltilen Ağ Yöneticisi ve ağ yapılandırma altyapısı de bir seri yenilik ve hata düzeltmesi içeriyor. Bu iyileştirmelerin ilk anda göze çarpanları ise şöyle :
- Kullanıcı ve bağlantı tabanlı DNS ayarları iyileştirmeleri,
- DHCP ve zaman aşımı iyileştirmeleri,
- ASCII olmayan ESSID iyileştirmeleri,
- Bağlantı başlatma ve durdurma sırasında betik çalıştırma desteği.
Görüntü Yöneticisi - Pardus 2008.2, yeni nesil Nvidia, ATI ve Intel ekran kartlarını desteklemek için gerekli sürücüleri içeriyor. Pardus Görüntü Yöneticisi ve otomatik tanıma altyapısı zorg, bu yeni sürücüleri kullanacak şekilde güncellendi.
Paket Yöneticisi - Paket Yöneticisi de bir çok iyileştirme ve güncelleme içeriyor :
- Paket arama iyileştirmeleri,
- Hatalı indirilen paketlerin tekrar indirilmesi için destek,
- Çeviri ve arayüz güncellemeleri,
- Delta paket ve ters bağımlılık güncelleme desteği - bu özelliklerin 2008.2 sonrasında kullanıma girmesi planlanıyor.
2.2. KDE 3 ve KDE 4 Masaüstü Ortamları
KDE 3 - Pardus 2008.2'nin öntanımlı masaüstü ortamı olan KDE 3, Pardus için özelleştirilmiş ve güncellenmiş özellikleriyle Pardus 2008.2'de yerini alıyor. KDE 3'ün son kararlı sürümü olan 3.5.10 sürümünü taban alan Pardus KDE 3 masaüstü ortamı, Pardus'a özel bir çok araç, özellik, hata düzeltmesi ve çeviri güncellemesi de içeriyor. Pardus 2008.2 Kurulan CD ve Pardus 2008.2 KDE 3 tabanlı Çalışan CD, KDE 3 masaüstü ortamını kullanıyor.
KDE 4 - KDE ailesinin yeni ürünü KDE 4, uzun zamandır bir çok Pardus kullanıcısı tarafından da tercih ediliyor. Pardus 2008.2, KDE 4 Masaüstü ortamının en yeni sürümü olan KDE 4.2'yi de içeriyor. KDE 4 masaüstü ortamını merak eden Pardus kullanıcıları, Pardus 2008.2 KDE 4 tabanlı Çalışan CD ile Pardus üzerinde bu yeni masaüstü ortamını deneyebilirler. Pardus 2008.2 KDE 4 tabanlı Çalışan CD, KDE 4.2 ile birlikte popüler KDE uygulamalarının KDE4 uyumlu sürümlerini de içeriyor. Pardus 2008.2'nin yayınlanması ile birlikte tüm bu uygulamalar ve KDE 4.2 paketleri Pardus kararlı depolarında da yerini alacak.
2.3. İki Ayrı Kurulan CD
Pardus 2008.2, kurulum ve masaüstü kullanımında 11 ayrı dile doğrudan destek veriyor. Tüm bu dillerin desteğinin eksiksiz olması için Kurulan CD iki ayrı sürüm olarak yayınlandı: Pardus 2008.2 Kurulan CD, sadece Türkçe ve İngilizce dilleri ile kurulum ve bu dillere ait yerelleştirme paketlerini içerirken, Pardus 2008.2 Uluslararası Kurulan CD ise Pardus tarafından desteklenen 11 ayrı dilde kurulum ve kullanım özelliğine sahip. Her zamanki gibi diğer 60 dil için kurulum sonrasında gerekli yerelleştirme paketlerini kurmak yeterli oluyor.
2.4. Güncellenen Bileşenler
Pardus 2008.2 sürümü, Pardus teknolojileri ve KDE masaüstü ortamındaki yeniliklerin yanında birçok güncellemeyi de içeriyor :
Pardus 2008.2, 2.6.25 serisinin son kararlı sürümü olan 2.6.25.20 tabanlı özelleştirilmiş Pardus Çekirdeği ile çok daha fazla donanım desteği, kararlı ve güvenilir bir sistem sunuyor. Çekirdek güncellemesi ve yeni sürücüler ile Pardus kullanıcılarını bekleyen yenilikler genel olarak şöyle :
- RTL818x, Marvell Yukon 88E8040T ve Ralink rt2x00 yongaseti kullanan ağ aygıtları için gelişmiş destek ve hata düzeltmeleri,
- bt8xx yongasetli TV kartları için gelişmiş uzaktan kumanda desteği,
- Syntek DC-1125 yongasetli web kameraları için iyileştirme ve hata düzeltmeleri,
- iyileştirilmiş Asus eeePC, Apple Macbook Pro ve Gigabyte M9xx desteği,
- Broadcom BCM4311, BCM4312, BCM4321ve BCM4322 yongasetli kablosuz ağ aygıtları desteği,
- Intel WiFi Link 5000 serisi kablosuz ağ aygıtları desteği,
- rtl8187SE yongasetli kablosuz ağ aygıtları desteği,
- RICOH Bay1Controller tipi RICOH SD kart okuyucuları desteği,
- Birçok yeni donanım desteği ve hata düzeltmesi içeren ALSA 1.0.18a_20081203 ses sürücüleri ve kitaplıkları,
- Farklı çözünürlükte açılan sistemler için açılış görselleri desteği,
- virtio ve xen modülleri ile açılış desteği.
Mozilla Firefox 3.0.5 - Firefox'un en son kararlı sürümü olan 3.0.5, bir çok hata düzeltmesi, performans iyileştirmesi ve Pardus özelleştirmesi içeriyor.
OpenOffice.org 2.4.1.10 - OpenOffice.org 2 serisinin bu son kararlı sürümü, Pardus'a özel iyileştirmeleri de içeriyor.
Mplayer 20090101 - Pardus'un yetenekli çoklu ortam oynatıcısı Mplayer, yeni özellikleriyle çok daha kullanışlı.
Pardus 2008.2 ile birlikte vim, Gimp, Frozen Bubble gibi popüler uygulamaların ve xorg, dbus, policykit gibi Pardus'un temel yazılımlarının son ve kararlı sürümleri, Pardus depolarındaki yüzlerce yazılım güncellemesi de kullanıcıların kullanımına sunuluyor. Masaüstü kullanıcılarının yoğun kullandığı KDE Kişisel Bilgi Yöneticisi (PIM) de güncellenen bileşenler arasında.
Pardus 2008.2, tüm bu değişiklikler ile gelişirken her zamanki temel özelliklerini de ihmal etmiyor : tüm masaüstünde Türkçe yazım denetimi, internet araçları, ofis yazılımları, çokluortam (resim, müzik, video vb) oynatıcıları ve sayısız yazılım ile kullanıcılarının tüm gereksinimlerini karşılayacak tek bir CD olarak geliyor...
3. Kurulum gereksinimleri
Pardus 2008.2'yi ortalama bir donanımda çalıştırabilirsiniz. Yüksek performans için en az 512 MB RAM (bellek) ve 1400 MHz işlemci öneriyoruz. Pardus 2008 için asgari ve tavsiye edilen donanım gereksinimleri aşağıdadır:
384 MB bellek (512 MB ve üzeri tavsiye edilir)
1 GHz Intel ya da AMD işlemci (1.4 GHz ve üstü tavsiye edilir)
En az 4 GB boş disk alanı (10 GB tavsiye edilir)
Not : KDE 4 tabanlı Çalışan CD, KDE 4 Masaüstü Ortamının görece yüksek sistem gerekleri nedeniyle en az 1 GB bellek ile verimli olarak kullanılabilmektedir.
Özgürlük için bir adım daha:
Pardus 2008.2 Canis aureus
Pardus 2008'in çeşitli hata düzeltmelerini ve yeni özelliklerini içeren ikinci ara sürümü Pardus 2008.2 Canis aureus yayınlandı. Adını Anadolu'nun yaşam alanı tehdit altında olan canlılarından biri olan Altın çakal'dan alan Pardus 2008.2 Canis aureus tüm Pardus sürümleri gibi GNU Genel Kamu Lisansı (GPL) ile özgürce dağıtılıp çoğaltılabiliyor.
Sürümümüze adını veren Altın Çakal (Canis aureus) hakkında daha fazla bilgi almak ve Pardus 2008.2 Canis aureus sürümündeki Altın Çakal duvarkağıdının hikayesini fotoğrafın sahibi Doç. Dr. Gökhan CORAL'ın ağzından dinlemek için Özgürlükiçin topluluğunun haberini okuyabilirsiniz.
Pardus 2008.1'in getirdiği yeniliklerin yanı sıra Pardus 2008.2 Canis aureus, gelişmiş ağ yöneticisine eklenen yeni özellikleri, iyileştirilmiş donanım tanıma desteğini, daha hızlı bir paket yöneticisini, KDE 3.5.10 ve 4.2.0 tabanlı iki farklı Çalışan CD'yi ve biri yerel diğeri uluslararası olmak üzere iki adet Kurulum CD'sini beraberinde getiriyor.
Pardus 2008.2 ile gelen yenilikleri öğrenmek için Sürüm Notları sayfasını inceleyebilir ya da CD görüntüsünü indirmek için İndir sayfasına gidebilirsiniz.
Pardus 2008.2 ile daha özgür günler diliyoruz.
ftp://193.140.100.216/pub/pardus/kur...nis-aureus.iso
-
