Bebeklerde Ek besinlere geçiş: Ne zaman? - Bebeğimde Ne Zaman Ek Besinlere Geçmeliyim? Ek besinlere geçiş zamanını bebeğin gastrointestinal sisteminin ve metabolik işlevlerinin gelişim derecesi ile nörolojik ve psikososyal gelişimi belirler.Gastrointestinal işlevler doğumda farklı düzeydedir. Laktaz, glukoamilaz, oligoaminopeptidaz gibi bağırsak fırçamsı kenar membran hidrolazlarının gelişimi doğumda tamdır. Gastrik sekresyon üçüncü ayda yetişkin düzeye erişir. Pankreatik işlevler doğumda yetersizdir, alfa amilaz ancak birinci ayda ölçülebilecek düzeye erişir, tripsin ve lipaz doğumda erişkin düzeyin onda biri kadardır, yıllar içinde artar.
Bebeğin nörolojik gelişimi ek gıdalara başlama yaşını belirleyen etmenlerdendir. İlk 3-4 ay bebeğin emerek beslenme dönemidir. Bu sürede yutma refleksi zayıftır, kaşıkla verilenleri çıkarma eğilimindedir. Bebek 4-6 ayda yarı katı gıdaları ağız boşluğunun arka tarafına aktarmayı ve yutmayı başarır. Baş ve boynun nöromusküler kontrolünün tamamlanması, el göz koordinasyonunun gelişmesi, bebeğin anne ve çevre ile ilişkiye geçmesi, oturmaya başlaması, çiğneme ve yutma becerisinin gelişmesi ek besinlere başlanabilmesi için aşılması gerekli gelişim basamaklarıdır. Bütün bu nedenlerle ek besinlere başlama zamanı altıncı aydır. Zaten anne sütü bebek D vitamini ile desteklendiği durumda ilk altı ay bebeğin tüm gereksinimlerini karşılamaktadır.Ek besinlere başlamada gecikme enerji ve demir sağlamada yetersizliğe neden olurken, yarı-katı ve katı gıdalara erken başlanmasınında yaratacağı olumsuzluklar vardır.
Katı gıdalara önerilenden erken başlanması anne sütünün alımını kısıtlar ve proteinlerin günlük enerjiye olan katkısı azalır. Bu da büyüme hızını etkileyecektir. Bunun ötesinde ek besinlere erken başlanması alerjik hastalıkların ve özellikle de gastrointestinal besin alerjilerinin görülme sıklığını artırır. Bağırsaklar yaşamın ilk 4-6 ayında büyük moleküllere geçirgendir. Bu geçirgenliği artıran araya giren gastroenteritler besin alerjisi gelişimine yol açabilir.
Geçici gluten intoleransı, inek sütü ve soya proteinlerine duyarlı enteropatiler, yumurta gibi besinlerle gelişen enteropatiler bu besinlere erken başlanması halinde gelişen olaylara örnek olarak verilebilir. Çöliyak hastalığının erken başlamasında gluten ile erken yaşlarda karşılaşmanın rolü olduğu gösterilmiştir. Katı besinlere erken başlanmasının aşırı renal solid yüklenmesi ve obezite riskleri de vardır. Özellikle proteinden zengin solid besinlerin verilmesi renal solid yükün artmasına, sodyum ve üre konsantrasyonlarında artışa yol açar.
Bebeğin nörolojik gelişimi ek gıdalara başlama yaşını belirleyen etmenlerdendir. İlk 3-4 ay bebeğin emerek beslenme dönemidir. Bu sürede yutma refleksi zayıftır, kaşıkla verilenleri çıkarma eğilimindedir. Bebek 4-6 ayda yarı katı gıdaları ağız boşluğunun arka tarafına aktarmayı ve yutmayı başarır. Baş ve boynun nöromusküler kontrolünün tamamlanması, el göz koordinasyonunun gelişmesi, bebeğin anne ve çevre ile ilişkiye geçmesi, oturmaya başlaması, çiğneme ve yutma becerisinin gelişmesi ek besinlere başlanabilmesi için aşılması gerekli gelişim basamaklarıdır. Bütün bu nedenlerle ek besinlere başlama zamanı altıncı aydır. Zaten anne sütü bebek D vitamini ile desteklendiği durumda ilk altı ay bebeğin tüm gereksinimlerini karşılamaktadır.Ek besinlere başlamada gecikme enerji ve demir sağlamada yetersizliğe neden olurken, yarı-katı ve katı gıdalara erken başlanmasınında yaratacağı olumsuzluklar vardır.
Katı gıdalara önerilenden erken başlanması anne sütünün alımını kısıtlar ve proteinlerin günlük enerjiye olan katkısı azalır. Bu da büyüme hızını etkileyecektir. Bunun ötesinde ek besinlere erken başlanması alerjik hastalıkların ve özellikle de gastrointestinal besin alerjilerinin görülme sıklığını artırır. Bağırsaklar yaşamın ilk 4-6 ayında büyük moleküllere geçirgendir. Bu geçirgenliği artıran araya giren gastroenteritler besin alerjisi gelişimine yol açabilir.
Geçici gluten intoleransı, inek sütü ve soya proteinlerine duyarlı enteropatiler, yumurta gibi besinlerle gelişen enteropatiler bu besinlere erken başlanması halinde gelişen olaylara örnek olarak verilebilir. Çöliyak hastalığının erken başlamasında gluten ile erken yaşlarda karşılaşmanın rolü olduğu gösterilmiştir. Katı besinlere erken başlanmasının aşırı renal solid yüklenmesi ve obezite riskleri de vardır. Özellikle proteinden zengin solid besinlerin verilmesi renal solid yükün artmasına, sodyum ve üre konsantrasyonlarında artışa yol açar.
