1. Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Empati sayesinde insan ilişkileri gelişir. İnsanlar arasındaki kavgalar azalır ve zamanla yok olur. Aile içi empati ise aile bireylerinin karşısındaki insanı kendi yerine koymasıdır. Bu sayede bireyler karşındakinin ne tepki vereceğini bilir ve ona göre davranır.
Empatinin tam olarak gerçekleşmesinin üç kuralı vardır;
1. Bir insanın kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak, olaylara onun bakış açısıyla bakmak,
2. Karşıdakinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamak ve hissetmek,
3. O kişiyi anladığını ona ifade etmek.
2.şiirde bir birey olan şair modernizmin sunduğu yaşam tarzından bunalmıştır.şair modern hayatın en basit imkanlarından bile bunalmış adeta cinnet geçirecek duruma gelmiştir.
3.Peyami safa nın çocukluk ve gençlik yıllarında geçirdiği kemik hastalıği nedeniyle yaşadığı zor günleri fiziksel bunalımları,çocukça aşkını ve küçük yaşına rağmen üstlendiği sorumlukları akıcı bir dille anlatmaktadır.eserde bir çocuğun psikolojisi ,gençlik dönemindeki karakter değişimi gerçekçi bir şekilde anlatılmıştır.bu açıdan dokuzuncu hariciye koğuşu roman türü açısında psikolojik bir romandır.
4.verilen resim kişinin psikolojisine göre farklı algılanabilir.
Hikaye dürbünlü çiçek
1.ETKİNLİK
Hikayede çok fazla olay yoktur.bu nedenle hikayeye durum hikayesi diyebiliriz. Eserin başında tabiatla iç içe yaşlı bir adamın duygu düşünceleri anlatılmıştır.yaşlı adam çocukluğuna döner,geçmişi hatırlar,daha sonra çocukların dere suyunda yıkandıkları anlatılır.gene bir adamın ve yaşlı kadının yünleri yıkamaya çalıştığından bahsedilir.sonra çocuklar bostana gider.yaşlı adam namaz kılmaya gider ve sonra bütün varlık birden ortadan kaybolur.
1.dürbünlü çiçek hikayesinde daha çok belirli durumlar anlatılmıştır,eski bir yara adlı hikayede ise olaylar sebep –sonuç ilişkisi içerisinde gerçekleşmektedir.bu nedenle dürbünlü çiçek hikayesi verilen şekildeki gibi şemalaştırılamaz.çünkü olaylar sebep-sonuç ilişkisi içerisinde gerçekleşmez.
2.yazar hikayesinde aşamalı bir şekilde bir noktaya kadar tabiatın güzelliğinden ,yaşama sevincinden bahsetmiş ve birden ‘’yaşlı adam ,yaşlı kadın,alaca finonun yok olmuş ,derenin şırıltısı kesilmiş ,rüzgar susmuş ,kuşlar ,ağaçlar ,bulutlar ,meyveler,serviler,tepeler,dağ lar ,her şey kaybolmuştur’’.grafikteki ani değişim nedeni bu kayboluştur.yazar böyle bir yol izleyerek yaşadığı iç sıkıntıyı okuyucuya derinden hissettirmeye çalışmıştır.
3.gerçek hayatta aynen yaşanmaz.çünkü olay ör.bir kurmaca etrafında oluşmuştur.bu durum bize olay ör.kurmaca olduğunu gösterir.
4.dürbünlü çiçek hikayesindeki kişilerle karşılaştırmak mümkündür.çünkü hikayede insana özgü gerçeklik anlatılmıştır.
2.ETKİNLİK
Kişiler:yaşlı adam,yaşlı adamın karısı,çocuklar,genç adam ,teyzeler, kişilerin öz. anlatılmamıştır.
Zaman:yaz mevsimi
Mekan:değirmen arkı,bahçeler,ıhlamur ağacının altı ,kasaba ,tarlalar ,aladağ –tabiat tasvir edilmiştir.
5.vaka üç ayrı mekanda cereyan eder.bunlardan biri hastahane,diğerleri çocuğun kenar mahallelerinin birinde bulunan evi ile erenköydeki köşktür. Her 3 mekanda da çocuğun bakış açısından anlatılır.bu anlatımdaki mekanlar çocuğun içinde bulunduğu ruh durumuna göre anlam ve önem kazanır.
6.kahramanların zihinlerine ve iç dünyalarına giren ,gizli kalmış duygu ve düşüncelerini dışa vuran ,onların geleceklerini bilen ,olayları hızlandırıp yavaşlatabilen ‘’hakim bakış açısı ‘’kullanılmıştır.başka bir bakış açısı kullanılsaydı hikayenin yapısında bozulma olurdu.
7.eserde her şeyin hayalden kurmacadan ibaret olduğu bu nedenle bireyin derin bir iç sıkıntısı yaşadığı teması işlenmiştir.bu tema psikolojik ve psikiyatrik tahlil ve çözümlemelerden yararlanılarak anlatılmaya çalışılmıştır.ruhsal problemlere bilimsel açıklamalar ve çözümler getirmeyi amaçlayan psikoloji ve psikiyatri bilim dalından yararlanılarak insanın iç sıkıntısı teması dürbünlü çiçek hikayesinde edebi bir şekilde ele alınmıştır.
8.a.dürbünlü çiçekte anlatılan bütün öykü ve olay ör. Bir çocuğun ‘’bir eflatun kahkaha çiçeğinin dürbünüden ‘’bakması ve bir serap görmesi şeklinde neticelendirilmesiyle hikayede anlatılanların ,görülenlerin seraptan ,hayaleden ,uyduruk olandan ibaret birer kurmaca olduğunun söylenmek istediği sezilir. Psikoanalitik düşüncede olayların sebepleri bilinçdışı unsurlarda aranır.hikayeye bu açıdan bakıldığından yazarı böyle bir yok oluşa götüren yazarın bilinçaltıdır diyebiliriz.tasavvufi açıdan bakıldığında yazar bu dünyayı bir hiç değerinde görmektedir.diyebiliriz.bu iki yorumdan yazar bu dünyayı bir hiç değerinde germektedir. Yorumu yazarın kişiliği dikkate alındığında hikayeye daha uygundur.
b. hikayede bireyin iç dünyasını ele alınırken önce her şey doğal ve güzel haliyle anlatılmıştır.daha sonra bu güzellik ve doğallık birden çözülmüş ve yok olmuştur.burada modern insanın ‘’varlığın özünü sorgulama yaşamı bir kurmacadan ibaret görme gibi konular işlenmiştir.
9.modern hikaye geleneğine
10.eserde olay (maupassant )hikayesi öz.görülmekle beraber durum (çehov)tarzı hikaye öz .ağır basar.psikolojik tahliller ,bir mekanın ,kişinin belli bir zaman dilimindeki öz.anlatılması durum tarzı hikayenin öz. Göstermektedir.
12. 1970’ten 2005’e kadar on beş öykü kitabına imza atan Mustafa Kutlu, kendi ifadesiyle “öyküsünü geç bulsa da” onu sağlam temellere yaslayarak, kendine has bir öykü evreni kurmayı başarmıştır. Kutlu’nun Türk öykücülüğünde en önemli ayırt edici özelliği “Şark hikâyeciliği” tavrıdır. Bu yaklaşımıyla Cumhuriyet dönemi Türk öykücülüğüne yeni bir soluk ve renk getirmiş, bu topraklara ait bir ruh iklimini, kültür ve duyarlığını öykülerinde yansıtmıştır. Daha ilk öykülerinden itibaren kuşağının ezici çoğunluğunun peşinde olduğu dönemin gözde akımlarına (varoluşçuluk/bunaltı/kafkaesk) uzak durmuş, bu akımları “yerlilik” bağlamında tasvip etmemiştir.
Kutlu, öykülerinde, modernizmin, konforun neye mal olduğunu, insandan, doğal yaşamdan neler götürdüğünü gündeme getirerek, modern ve çağdaş anlayışların tabiata, doğallığa karşı acımasız, aldırmasız tavrını, duruşunu eleştirir. Doğal yaşamla, modernizmin karşılaştırmasını yaparak, modernizmin kıskacında kıstırılmış hayatları yaşayan insanlara, bozulmamış, doğal yaşamın güzelliklerini hatırlatır. Kutlu’nun önerilerinin odağında “tabiat” vardır. Ona göre güzellik, masumiyet, sa****k sadece ve sadece tabiattadır. Günümüz insanının yaşadığı kaotik ortamdan kurtulacağı yegâne sığınak tabiattır.
Necip tosun
Roman bir tereddüdün romanı
1.a yazarın hata olan vildanı yatağına götürmek istemesi ve vildan ın bunu kabul etmemesi
yazarın vildanı sabaha kadar beklemesi ve sabah erkenden ordan ayrılması
yazarın vildanı görmek için geri döndüğünde vildanın evden ayrıldığını öğrenmesi
b.psikolojik roman öz.taşımaktadır.eserde kahramanalrın başına gelen olaylardan çok ruh çözümlemeleri ,olaylara ,insanlara ve topluma bakış açıları anlatılmıştır.
2.yazarın amacı olayların arkasında yatan sebepleri bulmaya çalışma,ruh tahlilleri yapmaktır.metnin olay ör.insana özgü gerçekliği ifade etmek üzere düzenlendiğini gösterir.
3.kişilerle karşılaşmak mümkündür.bu durum bize insana özgü gerçekliği ifade etmek üzere düzenlendiğini gösterir.
5.a birinci paragrafta hakim 2.paragrafta kahraman bakış açısı vardır.
b.romanın bütünüde kahraman bakış açısı vardır.
6.psikoloji ve psikiyatri bilim dallarındaki gelişmelerden yararlanılarak insana özgü gerçelik ifade edilmeye çalışılmıştır.
7.a bir yazarın hayata olaylara yaş***** insanlara karşı tereddütte kararsız kalma teması işlenmiştir.
8.bazı durumlarda modern çağın yaşam tarzı iç sıkıntısına neden olabilir.
9.roman geleneğine bağlı kalınarak yazılmıştır.
10.psikolojik roman
dış dünyadaki olaylardan çok kahramanların olayların içyüzünü ele alır.
12.psikolojik roman örneğidir.
13. [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
anlama yorumlama
1.ahlak bunalımları
kişi toplum çatışmaları
yalnızlık duygusu
kararsızlık
vicdan azabı
manevi boşluk
Toplumcu Gerçekçi eserler
.
• Roman ve hikâyelerde çok sağlam bir kurgu görülmez.
• Eserlerde köylü ağızlarına oldukça fazla yer verilmiştir.
• Anlatımda yer yer aksaklık vardır
• Belli başlı temalar işlenir.
2.benzerlikler roman geleneğine bağlı kalınarak oluşturulmuştur.cumhuriyet dönemi türk edebiyatı içerisinde değerlendirilir.
Farklılıklar bireyin iç dünyası
Tema:ruhsal sorunlar
Olay zaman mekan ilişkisi olaydan çok kişilerin ruh çözümlemeleri üzerine kurulmuştur.
Yazarın tahlil ve tasvirlerinde yakındığı tavır:yazar psikolojik analizlerle bireyin bilinçaltında yatanı ortaya çıkarma gayreti içerisindedir.insana özgü gerçeklik ifade edilmiştir.
Toplumcu gerçekçi anlayışla yazılan
Tema:Anadolu ve anadolunun insanı sosyal problemler köy insanı ve hayatı gelir adaletsizliği
Olay zaman mekan ilişkisilaya dayalıdır
Yazarın tahlil ve tasvirlerinde yakındığı tavır:yazar olay örgüsünü belirli bir toplumsal sorunu ifade etmek üzere düzenlenmiştir
3.yılanların öcü romanı tercih edilirdi.çünkü bu romanda olay ör. Daha belirgindir ,bir tereddüdün romanında psikolojik tahliller ağırlık kazanır.
4.her 2 metinde de bireyin yaşadığı iç sıkıntı psikanaliz bilim dalından yararlanılarak oraya çıkarılmaya çalışılmıştır.
**çme değerlendirme
1.d-y-d
2.psikoloji ve psikiyatriden
3.d
4..peyami safa yalnızız fatih i harbiye
5.bir tereddüdün romanında bire ruh buhranı yaşamaktadır,yaşama ,çevresine yakınlarına karşı mesafelidir kararsızdır.
Empatinin tam olarak gerçekleşmesinin üç kuralı vardır;
1. Bir insanın kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak, olaylara onun bakış açısıyla bakmak,
2. Karşıdakinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamak ve hissetmek,
3. O kişiyi anladığını ona ifade etmek.
2.şiirde bir birey olan şair modernizmin sunduğu yaşam tarzından bunalmıştır.şair modern hayatın en basit imkanlarından bile bunalmış adeta cinnet geçirecek duruma gelmiştir.
3.Peyami safa nın çocukluk ve gençlik yıllarında geçirdiği kemik hastalıği nedeniyle yaşadığı zor günleri fiziksel bunalımları,çocukça aşkını ve küçük yaşına rağmen üstlendiği sorumlukları akıcı bir dille anlatmaktadır.eserde bir çocuğun psikolojisi ,gençlik dönemindeki karakter değişimi gerçekçi bir şekilde anlatılmıştır.bu açıdan dokuzuncu hariciye koğuşu roman türü açısında psikolojik bir romandır.
4.verilen resim kişinin psikolojisine göre farklı algılanabilir.
Hikaye dürbünlü çiçek
1.ETKİNLİK
Hikayede çok fazla olay yoktur.bu nedenle hikayeye durum hikayesi diyebiliriz. Eserin başında tabiatla iç içe yaşlı bir adamın duygu düşünceleri anlatılmıştır.yaşlı adam çocukluğuna döner,geçmişi hatırlar,daha sonra çocukların dere suyunda yıkandıkları anlatılır.gene bir adamın ve yaşlı kadının yünleri yıkamaya çalıştığından bahsedilir.sonra çocuklar bostana gider.yaşlı adam namaz kılmaya gider ve sonra bütün varlık birden ortadan kaybolur.
1.dürbünlü çiçek hikayesinde daha çok belirli durumlar anlatılmıştır,eski bir yara adlı hikayede ise olaylar sebep –sonuç ilişkisi içerisinde gerçekleşmektedir.bu nedenle dürbünlü çiçek hikayesi verilen şekildeki gibi şemalaştırılamaz.çünkü olaylar sebep-sonuç ilişkisi içerisinde gerçekleşmez.
2.yazar hikayesinde aşamalı bir şekilde bir noktaya kadar tabiatın güzelliğinden ,yaşama sevincinden bahsetmiş ve birden ‘’yaşlı adam ,yaşlı kadın,alaca finonun yok olmuş ,derenin şırıltısı kesilmiş ,rüzgar susmuş ,kuşlar ,ağaçlar ,bulutlar ,meyveler,serviler,tepeler,dağ lar ,her şey kaybolmuştur’’.grafikteki ani değişim nedeni bu kayboluştur.yazar böyle bir yol izleyerek yaşadığı iç sıkıntıyı okuyucuya derinden hissettirmeye çalışmıştır.
3.gerçek hayatta aynen yaşanmaz.çünkü olay ör.bir kurmaca etrafında oluşmuştur.bu durum bize olay ör.kurmaca olduğunu gösterir.
4.dürbünlü çiçek hikayesindeki kişilerle karşılaştırmak mümkündür.çünkü hikayede insana özgü gerçeklik anlatılmıştır.
2.ETKİNLİK
Kişiler:yaşlı adam,yaşlı adamın karısı,çocuklar,genç adam ,teyzeler, kişilerin öz. anlatılmamıştır.
Zaman:yaz mevsimi
Mekan:değirmen arkı,bahçeler,ıhlamur ağacının altı ,kasaba ,tarlalar ,aladağ –tabiat tasvir edilmiştir.
5.vaka üç ayrı mekanda cereyan eder.bunlardan biri hastahane,diğerleri çocuğun kenar mahallelerinin birinde bulunan evi ile erenköydeki köşktür. Her 3 mekanda da çocuğun bakış açısından anlatılır.bu anlatımdaki mekanlar çocuğun içinde bulunduğu ruh durumuna göre anlam ve önem kazanır.
6.kahramanların zihinlerine ve iç dünyalarına giren ,gizli kalmış duygu ve düşüncelerini dışa vuran ,onların geleceklerini bilen ,olayları hızlandırıp yavaşlatabilen ‘’hakim bakış açısı ‘’kullanılmıştır.başka bir bakış açısı kullanılsaydı hikayenin yapısında bozulma olurdu.
7.eserde her şeyin hayalden kurmacadan ibaret olduğu bu nedenle bireyin derin bir iç sıkıntısı yaşadığı teması işlenmiştir.bu tema psikolojik ve psikiyatrik tahlil ve çözümlemelerden yararlanılarak anlatılmaya çalışılmıştır.ruhsal problemlere bilimsel açıklamalar ve çözümler getirmeyi amaçlayan psikoloji ve psikiyatri bilim dalından yararlanılarak insanın iç sıkıntısı teması dürbünlü çiçek hikayesinde edebi bir şekilde ele alınmıştır.
8.a.dürbünlü çiçekte anlatılan bütün öykü ve olay ör. Bir çocuğun ‘’bir eflatun kahkaha çiçeğinin dürbünüden ‘’bakması ve bir serap görmesi şeklinde neticelendirilmesiyle hikayede anlatılanların ,görülenlerin seraptan ,hayaleden ,uyduruk olandan ibaret birer kurmaca olduğunun söylenmek istediği sezilir. Psikoanalitik düşüncede olayların sebepleri bilinçdışı unsurlarda aranır.hikayeye bu açıdan bakıldığından yazarı böyle bir yok oluşa götüren yazarın bilinçaltıdır diyebiliriz.tasavvufi açıdan bakıldığında yazar bu dünyayı bir hiç değerinde görmektedir.diyebiliriz.bu iki yorumdan yazar bu dünyayı bir hiç değerinde germektedir. Yorumu yazarın kişiliği dikkate alındığında hikayeye daha uygundur.
b. hikayede bireyin iç dünyasını ele alınırken önce her şey doğal ve güzel haliyle anlatılmıştır.daha sonra bu güzellik ve doğallık birden çözülmüş ve yok olmuştur.burada modern insanın ‘’varlığın özünü sorgulama yaşamı bir kurmacadan ibaret görme gibi konular işlenmiştir.
9.modern hikaye geleneğine
10.eserde olay (maupassant )hikayesi öz.görülmekle beraber durum (çehov)tarzı hikaye öz .ağır basar.psikolojik tahliller ,bir mekanın ,kişinin belli bir zaman dilimindeki öz.anlatılması durum tarzı hikayenin öz. Göstermektedir.
12. 1970’ten 2005’e kadar on beş öykü kitabına imza atan Mustafa Kutlu, kendi ifadesiyle “öyküsünü geç bulsa da” onu sağlam temellere yaslayarak, kendine has bir öykü evreni kurmayı başarmıştır. Kutlu’nun Türk öykücülüğünde en önemli ayırt edici özelliği “Şark hikâyeciliği” tavrıdır. Bu yaklaşımıyla Cumhuriyet dönemi Türk öykücülüğüne yeni bir soluk ve renk getirmiş, bu topraklara ait bir ruh iklimini, kültür ve duyarlığını öykülerinde yansıtmıştır. Daha ilk öykülerinden itibaren kuşağının ezici çoğunluğunun peşinde olduğu dönemin gözde akımlarına (varoluşçuluk/bunaltı/kafkaesk) uzak durmuş, bu akımları “yerlilik” bağlamında tasvip etmemiştir.
Kutlu, öykülerinde, modernizmin, konforun neye mal olduğunu, insandan, doğal yaşamdan neler götürdüğünü gündeme getirerek, modern ve çağdaş anlayışların tabiata, doğallığa karşı acımasız, aldırmasız tavrını, duruşunu eleştirir. Doğal yaşamla, modernizmin karşılaştırmasını yaparak, modernizmin kıskacında kıstırılmış hayatları yaşayan insanlara, bozulmamış, doğal yaşamın güzelliklerini hatırlatır. Kutlu’nun önerilerinin odağında “tabiat” vardır. Ona göre güzellik, masumiyet, sa****k sadece ve sadece tabiattadır. Günümüz insanının yaşadığı kaotik ortamdan kurtulacağı yegâne sığınak tabiattır.
Necip tosun
Roman bir tereddüdün romanı
1.a yazarın hata olan vildanı yatağına götürmek istemesi ve vildan ın bunu kabul etmemesi
yazarın vildanı sabaha kadar beklemesi ve sabah erkenden ordan ayrılması
yazarın vildanı görmek için geri döndüğünde vildanın evden ayrıldığını öğrenmesi
b.psikolojik roman öz.taşımaktadır.eserde kahramanalrın başına gelen olaylardan çok ruh çözümlemeleri ,olaylara ,insanlara ve topluma bakış açıları anlatılmıştır.
2.yazarın amacı olayların arkasında yatan sebepleri bulmaya çalışma,ruh tahlilleri yapmaktır.metnin olay ör.insana özgü gerçekliği ifade etmek üzere düzenlendiğini gösterir.
3.kişilerle karşılaşmak mümkündür.bu durum bize insana özgü gerçekliği ifade etmek üzere düzenlendiğini gösterir.
5.a birinci paragrafta hakim 2.paragrafta kahraman bakış açısı vardır.
b.romanın bütünüde kahraman bakış açısı vardır.
6.psikoloji ve psikiyatri bilim dallarındaki gelişmelerden yararlanılarak insana özgü gerçelik ifade edilmeye çalışılmıştır.
7.a bir yazarın hayata olaylara yaş***** insanlara karşı tereddütte kararsız kalma teması işlenmiştir.
8.bazı durumlarda modern çağın yaşam tarzı iç sıkıntısına neden olabilir.
9.roman geleneğine bağlı kalınarak yazılmıştır.
10.psikolojik roman
dış dünyadaki olaylardan çok kahramanların olayların içyüzünü ele alır.
12.psikolojik roman örneğidir.
13. [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
anlama yorumlama
1.ahlak bunalımları
kişi toplum çatışmaları
yalnızlık duygusu
kararsızlık
vicdan azabı
manevi boşluk
Toplumcu Gerçekçi eserler
.
• Roman ve hikâyelerde çok sağlam bir kurgu görülmez.
• Eserlerde köylü ağızlarına oldukça fazla yer verilmiştir.
• Anlatımda yer yer aksaklık vardır
• Belli başlı temalar işlenir.
2.benzerlikler roman geleneğine bağlı kalınarak oluşturulmuştur.cumhuriyet dönemi türk edebiyatı içerisinde değerlendirilir.
Farklılıklar bireyin iç dünyası
Tema:ruhsal sorunlar
Olay zaman mekan ilişkisi olaydan çok kişilerin ruh çözümlemeleri üzerine kurulmuştur.
Yazarın tahlil ve tasvirlerinde yakındığı tavır:yazar psikolojik analizlerle bireyin bilinçaltında yatanı ortaya çıkarma gayreti içerisindedir.insana özgü gerçeklik ifade edilmiştir.
Toplumcu gerçekçi anlayışla yazılan
Tema:Anadolu ve anadolunun insanı sosyal problemler köy insanı ve hayatı gelir adaletsizliği
Olay zaman mekan ilişkisilaya dayalıdır
Yazarın tahlil ve tasvirlerinde yakındığı tavır:yazar olay örgüsünü belirli bir toplumsal sorunu ifade etmek üzere düzenlenmiştir
3.yılanların öcü romanı tercih edilirdi.çünkü bu romanda olay ör. Daha belirgindir ,bir tereddüdün romanında psikolojik tahliller ağırlık kazanır.
4.her 2 metinde de bireyin yaşadığı iç sıkıntı psikanaliz bilim dalından yararlanılarak oraya çıkarılmaya çalışılmıştır.
**çme değerlendirme
1.d-y-d
2.psikoloji ve psikiyatriden
3.d
4..peyami safa yalnızız fatih i harbiye
5.bir tereddüdün romanında bire ruh buhranı yaşamaktadır,yaşama ,çevresine yakınlarına karşı mesafelidir kararsızdır.
